Kategorie obiektów budowlanych zawarte są w ustawie Prawa Budowlanego i od ich rodzaju zależne są procedury, jakie należy przeprowadzić podczas realizacji danej inwestycji. Niektóre z kategorii wymagają załatwienia konkretnych formalności w odpowiednim urzędzie administracyjnym.
Kategorie obiektów służą do podziału i zakwalifikowania konkretnych budynków do danej grupy. Określenie kategorii budynku odbywa się podczas załatwiania spraw związanych z pozwoleniem na budowę oraz przy zgłoszeniach budowlanych.
Inwestor podczas sporządzania wniosku o pozwolenie na budowę określa kategorię obiektu, a następnie jest ona weryfikowana przez urząd administracyjny, który wydaje decyzję.
Formalności związane z kategorią obiektu
Po zakończeniu budowy należy dokonać formalności związanych z pozwolenie na użytkowanie obiektów. Kategoriami obiektów, jakie wymagają tego pozwolenia, są:
– V, XX, od IX do XVI oraz od XXVIII do XXX,
– XVII – prócz warsztatów rzemieślniczych, stacji obsługi pojazdów, myjni samochodowych oraz garaży mających mniej niż pięć stanowisk,
– XVIII – z wyjątkiem takich obiektów magazynowych, jak: budynki składowe, chłodnie, wiaty oraz hangary, a także następujących budynków kolejowych: nastawnie, podstacje trakcyjne, lokomotywownie oraz wagonownie, strażnice przejazdowe i myjnie taboru kolejowego,
– XXII – prócz placów składowych i postojowych oraz parkingów,
– XXIV – z wyjątkiem rybnych stawów,
– XXVII – oprócz jazów, opasek i ostróg przybrzeżnych oraz rowów melioracyjnych i wałów przeciwpowodziowych.
Kategorie budynków, które nie wymagają pozwolenia na ich użytkowanie, mogą zostać użytkowane 14 dni po złożeniu zawiadomienia o ukończeniu budowy pod warunkiem, że organ administracyjny nie zgłosi sprzeciwu.
Kategorie obiektów a naliczanie kar budowlanych
Jeśli wystąpią jakieś nieprawidłowości podczas kontroli budowlanej, wówczas organ nadzorujący może nałożyć karę, jej wysokość uzależniona jest od kategorii obiektu oraz współczynników, jakie przypisane są do konkretnej kategorii.
Współczynnikami tymi są: współczynnik kategorii obiektu budowlanego oznaczony literka „k” oraz współczynnik wielkości obiektu budowlanego oznaczony literą „w”.
Kara budowlana obliczana jest jako iloczyn stawki opłaty oznaczanej literą „s” na podstawie współczynnika „k” i współczynnika „w”.
Przyczyny oraz wysokość nakładanych kar budowlanych
Kary budowlane mogą być nakładane, jeśli budynek jest użytkowany bez wymaganego pozwolenia oraz gdy budowa jest niezgodna z ustaleniami i warunkami, jakie określone są w pozwoleniu na budowę.
Warunkami zawartymi w pozwoleniu na budowę są:
– zgodność obiektu z projektem zagospodarowania działki,
– uporządkowanie terenu budowy,
– wyroby budowlane istotne dla bezpieczeństwa konstrukcji i pożarowego.
Kara za użytkowanie budynku bez pozwolenia lub zgłoszenia do organu administracyjnego wynosić może 5000 złotych, Kara za niezgodności z ustaleniami i warunkami wynosi 500 złotych. Koszt tych kar jest stawką opłaty.
Samowola budowlana
Rodzaj kategorii budynków oraz jej współczynniki są niezbędne podczas obliczania opłaty za legalizację samowoli budowlanej.
Opłata legalizacyjna jest iloczynem stawki opłaty, współczynnika kategorii obiektu i współczynnika wielkości obiektu. Do opłaty tej stosuje się przepisy dotyczące kar związanych z niezgodnością budowli z ustaleniami i warunkami zawartymi w pozwoleniu na budowę. Kara ta wynosi pięćdziesięciokrotność stawki, która wynosi 500 złotych.
